Ege Üniversitesi Hazırlık Sınıfı Ögrencilerinde Tütün, Alkol, Madde Kullanımı Ve Sosyo-Ekonomik Düzey Etkisi

Tütün, alkol ve madde kullanımı dünya çapında tehlikeli bir sorundur. 11 – 19 yaş tütün , alkol ve madde kullanımının ilk başladıgı yıllardır.  Ergenlikteki alkol ve madde kullanımı yetişkinlikteki madde kullanım şeklini belirlemaktedir. Kişi, çevresi ve toplum saglıgı için bu problemler, önlenebilir halk saglıgı sorunlarındandır.

      Amaç ergenlikten ve yetişkinlige geçen, üniversiteye yeni başlayan hazırlık sınıfı ögrencilerinde tütün, alkol, madde kullanım prevalansını ve sosyoekenomik düzey etkisini , diger etmenleri incelemektir.

      Araştırma kesitseldir. Anket uygulamıştır. %95 güven aralıgında %7 prevalansla 593 ögrenciye ulaşılmıştır. Kikare ve t testi analizleri yapılmıştır.       

            Ögrencilerin %57.5’i kadın, %42.5 i erkektir. Yaş ortalaması 19,02±1,18 olup,17 – 24 aralıgının  %97.3’ü bekardır. %54.3’ü ilçe merkezinde yaşamışlardır. Hane reisi meslegine göre %33.7 si beyaz , %21.5’i mavi yakalı ebeveynlerin çocuklarıdır. Günlük kişi başı  geliri 4.3 dolardan az olan %13.7'si yoksuldur.  Yaşam boyu sigara içme prevalansı %29.3’dür, %4.9’u içip bırakmıştır. % 65.1’i yaşam boyu bir kez alkol kullanmıştır. Son bir yılda %64.1’i ve bir ayda da %50.3’ünün alkol kullandıgı bulunmuştur. Yaşam boyu madde kullanımı:  %5.1 esrar , %4.6 sakinleştirici ,%1.5 ecstasy , %0.8 uçucu madde, %0.7 eroin ve kokain denemiştir.

            Erkek cinsiyet, yaş, aile ve yakın çevrenin madde kullanımı, anne- babanın egitim düzeyi, sigara ve alkol kullanımı, negatif duygulara sahip olma, sosyo – ekenomik düzey;  risk faktörleri olarak saptanmıştır.

            Üniversiteye yeni başlayan gençlerde sigara, alkol ve madde kullanımı yüksektir. Alkol kullanımı dikkat çekicidir. Sigara ve alkol, maddeye geçiş basamagıdır, incelenmelidir. Müdahale ve egitimin düzeltici etkisi sigara kullanımını  yıllara göre azalttıgı, sosyal kabul ile alkol kullanımının arttıgı saptanmıştır. Egitim çalışmaları erken yaşlarda başlamalıdır. Aile ve sosyal çevrede rol model durumunda olan kişiler egitilmeli ve bilinçlendirilmelidir. Akran tutum ve davranışlarının incelenerek müdahale programları oluşturulmalıdır. Aileler, okullar ve ögrencilerin sosyal çevresi önleme programlarının başlangıç yerleridir. Müdahaleler tüm topluma ulaşacak şekilde yaygınlaştırılmalıdır.