Izmir Konak Belediyesi Temizlik Iscilerinde Psikososyal Etmenler Ve Is Kazalari Uzerine Etkileri

Giris ve Amac
Degisen calisma iliskileri icerisinde psikososyal etmenler is sagligi acisindan onemini giderek artirmaktadir. Bu calismanin amaci, Izmir Konak Belediyesi Temizlik Isleri Mudurlugu’ ne bagli kadrolu temizlik iscilerinde psikososyal etmenler ile is kazalari arasindaki iliskinin incelenmesidir.
Gerec ve Yontem
Kesitsel tipteki bu arastirmanin evrenini Izmir Konak Belediyesi Temizlik Isleri Mudurlugu’nde kadrolu olarak temizlik islerinde calisan 189 isci olusturmaktadir. Evrenin tamamina ulasilmasi hedeflenmistir. Onceden hazirlanan anket araciligi ile 137 (%73) kisi ile yuz yuze gorusme yapilarak veri toplanmistir. Son 6 ayda gecirilen Is kazalari bagimli degiskendir. Bagimsiz degiskenler olarak bireyin sosyo-demografik ozellikleri, ekonomik durumu, calisma kosullari ve saglik durumu degerlendirilmistir. Psikososyal etmenlerden is stresinin bilesenleri olan is yuku ve sosyal destek is yuku-kontrol-destek modeline gore gelistirilen olcek ile, ruhsal saglik durumu Genel Saglik Anketi’nin 12 soruluk formu ile, genel uykululuk duzeyi ise Epworth Uykululuk Olcegi ile degerlendirilmistir. Veri SPSS 11.0 ile degerlendirilmis, ki-kare ve lojistik regresyon cozumlemesi yapilmistir.
Bulgular
Arastirmaya katilan bireylerin yas ortalamasi  46.9 ± 4.8’dir ve %67.2’ si cop toplama iscisi, %32.8 ‘i sofor olarak calismaktadir. Son alti ayda, cop toplama iscilerinin %32.6’si is kazasi gecirmisken, bu oran soforlerde %11.1’dir (OR=3.95 %95GA:1.16-13.39). Gecim durumu acisindan zorda olmanin is kazasi gecirme uzerine koruyucu etkisi oldugu belirlenmistir (OR=0.28 %95GA=0.10-0.80). Sosyal destek puani dusuk olan bireylerde is kazasi gecirme olasiliginin anlamli olcude yuksek oldugu saptanmistir  (OR=3.62 %95GA1.1-11.8).
Sonuc
Sosyal destek, gecim durumu ve is tanimi temizlik iscilerinde is kazalarini anlamli olcude etkilemektedir.
Anahtar Kelimeler: Psikososyal etmenler, is kazasi, is yuku, sosyal destek.