Tuesday, April 28, 2009
Sadrivaan A and B (The Hilton Istanbul Hotel )
Amac: Istanbul Buyuksehir Belediyesi IETT garajlarinda calisan soforlerde ve revizyon iscilerinde is stresi duzyeni ve etkileyen faktorleri belirlemek.
Yontem: Bu kesitsel arastirma Istanbul Belediyesinin otobus garajlarinda calisan toplam 6049 isci arasinda yapilmistir. Ornek buyuklugu 440 olarak saptanmis ve garajlara gore tabakalandirilip sistematik orneklem yapilmistir. 426 isci arastirmaya katilmistir (%97). Iscilerin demografik ozellikleri ve calisma statusune ait veri yapilandirilmis bir anket ile toplanmistir. Strese ait veri Orgutsel Stres Anketi (VOS-D) olcegi kullanilarak toplanmistir. Bu olcek stresorler, psikolojik gerginlikler ve sosyal degiskenler alanlarindan olusmaktadir. Olcekteki her basligin puanlarinin gruplar arasi karsilastirilmasinda nonparametrik testlerden Kruskal Wallis ve Mann Withney U testleri kullanilmistir.
Bulgular: Iscilerin tumu erkektir. Iscierin tumu (kadrolu ve sozlesmelilerin) sendikalidir. %82’si sofor %18’i revizyon iscisidir. Yas ortalamalari 40,4 dir. Ortalama 9 yildir halen calismakta olduklari isi yapmaktadirlar.
Genel olarak, fazla sorumluluk alma (median=3.5 IQR=3.0-4.0), is yerinden ayrilamama (median=3.3 IQR=3.0-3.7), karar surecine katilamama (median=3.0 IQR=2.0-3.5) daha yuksek stres puanlarina sahip basliklardir. Isin gerekliligine inanmada eksiklik en az stres puanina sahip basliktir (median=1.0 IQR=1.0-1.3).
Gelecek belirsizligine ait stres puanlari dusuk egitim duzeyine sahip iscilerde (ilkokul mezunu) (median=2.5 IQR=2.0-3.0 vs median=2.3 IQR=1.8-2.8) ve yasli iscilerde (45 yas ve ustu) (median=2.5 IQR=2.0-3.3) daha yuksek duzeylerdedir (p<0.001). Uzun yillardir calisanlarda (14 yildan fazla) fazla sorunluluk alinmasi bir stres kaynagi olarak gorulmektedir. Soforler revizyon iscilerine gore karar surecine katilmada eksiklik (median=3.0 IQR=2.5-3.5 vs median=2.5 IQR=1.5-3.0), fazla sorumluluk alma (median=3.8 IQR=3.0-4.8 vs median=3.3 IQR=2.8-3.8) ve isyerinden ayrilamama (median=3.3 IQR=3.0-3.7 vs median=3.3 IQR=2.7-3.3) basliklarinda daha yuksek stres puanlarina sahiptir (p<0.001).
Tartisma: Soforlerin trafikte uzun zaman gecirmeleri isyerlerinden ayrilamamalarina ve arkadaslari ve yoneticileri ile gecirdikleri donemleri azaltmaktadir. Bu nedenlerle olusan is stresi belirgin bir sekilde ortaya cikmaktadir. Soforlerin yaptiklari isin niteligi geregi aldiklari sorumluluk da fazladir. Bu durum is stresi seviyesini yukseltmektedir. Egitim duzeyi dusuk ve yasli olanlarin tekrar is bulmalarindaki zorluk gelecek belirsizligine ait stres duzeyini yukselten bir neden olabilir.
Yontem: Bu kesitsel arastirma Istanbul Belediyesinin otobus garajlarinda calisan toplam 6049 isci arasinda yapilmistir. Ornek buyuklugu 440 olarak saptanmis ve garajlara gore tabakalandirilip sistematik orneklem yapilmistir. 426 isci arastirmaya katilmistir (%97). Iscilerin demografik ozellikleri ve calisma statusune ait veri yapilandirilmis bir anket ile toplanmistir. Strese ait veri Orgutsel Stres Anketi (VOS-D) olcegi kullanilarak toplanmistir. Bu olcek stresorler, psikolojik gerginlikler ve sosyal degiskenler alanlarindan olusmaktadir. Olcekteki her basligin puanlarinin gruplar arasi karsilastirilmasinda nonparametrik testlerden Kruskal Wallis ve Mann Withney U testleri kullanilmistir.
Bulgular: Iscilerin tumu erkektir. Iscierin tumu (kadrolu ve sozlesmelilerin) sendikalidir. %82’si sofor %18’i revizyon iscisidir. Yas ortalamalari 40,4 dir. Ortalama 9 yildir halen calismakta olduklari isi yapmaktadirlar.
Genel olarak, fazla sorumluluk alma (median=3.5 IQR=3.0-4.0), is yerinden ayrilamama (median=3.3 IQR=3.0-3.7), karar surecine katilamama (median=3.0 IQR=2.0-3.5) daha yuksek stres puanlarina sahip basliklardir. Isin gerekliligine inanmada eksiklik en az stres puanina sahip basliktir (median=1.0 IQR=1.0-1.3).
Gelecek belirsizligine ait stres puanlari dusuk egitim duzeyine sahip iscilerde (ilkokul mezunu) (median=2.5 IQR=2.0-3.0 vs median=2.3 IQR=1.8-2.8) ve yasli iscilerde (45 yas ve ustu) (median=2.5 IQR=2.0-3.3) daha yuksek duzeylerdedir (p<0.001). Uzun yillardir calisanlarda (14 yildan fazla) fazla sorunluluk alinmasi bir stres kaynagi olarak gorulmektedir. Soforler revizyon iscilerine gore karar surecine katilmada eksiklik (median=3.0 IQR=2.5-3.5 vs median=2.5 IQR=1.5-3.0), fazla sorumluluk alma (median=3.8 IQR=3.0-4.8 vs median=3.3 IQR=2.8-3.8) ve isyerinden ayrilamama (median=3.3 IQR=3.0-3.7 vs median=3.3 IQR=2.7-3.3) basliklarinda daha yuksek stres puanlarina sahiptir (p<0.001).
Tartisma: Soforlerin trafikte uzun zaman gecirmeleri isyerlerinden ayrilamamalarina ve arkadaslari ve yoneticileri ile gecirdikleri donemleri azaltmaktadir. Bu nedenlerle olusan is stresi belirgin bir sekilde ortaya cikmaktadir. Soforlerin yaptiklari isin niteligi geregi aldiklari sorumluluk da fazladir. Bu durum is stresi seviyesini yukseltmektedir. Egitim duzeyi dusuk ve yasli olanlarin tekrar is bulmalarindaki zorluk gelecek belirsizligine ait stres duzeyini yukselten bir neden olabilir.
Learning Objectives: .